Laatste waarnemingenSEPTEMBER 2024 - 2

Zondag 22 sept. 2024. Biodiversiteit is het sleutelwoord. Welke verrassingen op het gebied van biodiversiteit zullen de Botanische Tuinen Utrecht ons in september nog bieden?

De eerste verrassingen waren de dennendidea in de Rotstuin op muurfijnstraal op 6 sept. en de zwartsprietbandzweefvlieg op de boekweit op 7 sept. De eerste is een nieuwe zweefvliegsoort nr. 43 in de Tuinen en de tweede is eenmaal eerder door anderen in de Tuinen gefotografeerd op de beemdkroon nabij de boekweitakker (2 okt. 2022).    

Van de zweefvliegen hebben we nu 111 soorten gefotografeerd in 2024. We zijn nog op zoek naar het op 5 okt. 2023 geziene scheefvlekplatvoetje en de 3 soorten die in de afgelopen jaren door anderen zijn waargenomen; boogkommazweefvlieg, platte zweefvlieg en kustbijvlieg. 

Van de hommels 12 soorten gefotografeerd in 2024. We hopen nog foto's te maken van de rode koekoekshommel, waargenomen op 13 april 2024.

In 2024 zijn er 78 soorten solitaire bijen gefotografeerd. De knautiabij en de knautiawespbij zijn echter niet waargenomen op de beemdkroon (Knautia arvensis), die overwoekerd was door honderdduizenden honingbijen. Er zijn in de afgelopen 15 jaar 6 soorten solitaire bijen door anderen gefotografeerd in de Tuinen die wij in 2024 niet gezien hebben; geeltipje, gewone dubbeltand, grote bloedbij, grote zijdebij, kortsprietwespbij en weidebij,  

Van de dagvlinders 22 soorten op foto in 2024. We zijn nog op zoek naar de grote vos, waargenomen op 28 juli, en de kleine parelmoervlinder, oranje luzernevlinder, argusvlinder, tijgerblauwtje en rouwmantel, die in de afgelopen jaren door anderen zijn waargenomen.

Van de libellen en waterjuffers 32 soorten (18 libellen en 14 waterjuffers) op foto in 2024. We zijn nog op zoek naar de gevlekte witsnuitlibel en de zwarte heidelibel, die in de afgelopen jaren door anderen zijn gezien.

In augustus waren de verrassingen o.a. de blauwe morpho vlinder (3 - 6 aug. een man en op 19 aug. een vrouw), tengere grasjuffer, zwervende heidelibel, zuidelijke heidelibel, stipfopwesp, blauw gitje, veenhommel en gewone viltbij.

Maar de grootste verrassing in augustus/september is echter het visitekaartje van de Botanische Tuinen Utrecht: de Roggeakker die in mei/juni nog gekleurd werd door de korenbloem, klaproos en het groot spiegelklokje, was in augustus veranderd in een boekweitakker. De nectarrijke boekweit is een bron van biodiversiteit. Vanaf 17 aug. hebben we circa 75 soorten wilde bestuivers op de boekweit op de foto gezet; 43 soorten zweefvliegen, 7 soorten solitaire bijen, 3 soorten hommels, 13 soorten dagvlinders, een libel, een waterjuffer, en sprinkhaan, de bijenwolf, Franse veldwesp, Europese hoornaar, woeste sluipvlieg, 4 soorten lieveheersbeestjes en een goudhaantje.

Maar niet ongenoemd mogen blijven de volgende drie biodiversiteit rijke bloemen die nog steeds in bloei staan in de Insectenweide de Helenium "Sashins Early Flower' , Succisella inflexa en de "Bloem der Zeven Zonen (Zevenzonenboom) (Heptacodium miconioides) hierop hebben we respectievelijk 22, 18 en 23 wilde bestuivers met foto (dat zijn dus niet alle geziene bestuivers) op deze website geplaatst. 

Woensdag 18 en donderdag 19 sept. 2024. De Botanische Tuinen Utrecht blijven iedere dag weer verrassen. Op woensdag; de Europese hoornaar ving eerder een honingbij en een blinde  en mocht ik nu met een dagpauwoog op de foto zetten, een huiskat met bel kwam langs gelopen en ging water drinken bij de pomp en op de boekweit de bosdidea op foto.

Op donderdag 19 sept. een egel op sterven een kolibrievlinder in de zevenzonenboom en de herfst komt eraan; een zingende roodborst en leuke paddenstoelen: eikelbekertje, eikeldopzwam en oranje dwergmycena.

Op zaterdag 21 sept. dan eindelijk m'n 2e gele veenzweefvlieg in 2024 in de Evolutietuin op de succisella en op de Insectenweide op de knautia macedonica en het zaagblad (Serratula bulgarica). Maar ook pas mijn 3e gewone korsetzweefvlieg in 2024. Een soort van de Rode Lijst 2023 in de categorie 'Gevoelig'

Op zondag 22 september was de opvallende gele veenzweefvlieg te vinden op de boekweit nabij de groeiplaats van de beemdkroon. Het is dus niet de 2e bloei van enkele ex. van de beemdkroon die zweefvliegen aantrekken in oktober (zoals de zwartsprietbandzweefvlieg op 2 oktober 2022 en de gele veenzweefvlieg op 1 oktober 2023), maar de boekweit in augustus/september die veel zweefvliegsoorten lokt. In de afgelopen weken waren er maar liefst 43 soorten, waarvan de meest opmerkelijke de veranderlijke kommazweefvlieg, de zwartsprietbandzweefvlieg en de prachtige gele veenzweefvlieg waren.

geleveenzweefvliegvrouwopboekweitroggeakkerbotanischetuinenutrecht22092024 2  
geleveenzweefvliegvrouwopboekweitroggeakkerbotanischetuinenutrecht22092024 5  
geleveenzweefvliegvrouwopboekweitroggeakkerbotanischetuinenutrecht22092024 3  
geleveenzweefvliegvrouwopboekweitroggeakkerbotanischetuinenutrecht22092024 4  
geleveenzweefvliegvrouwopboekweitroggeakkerbotanischetuinenutrecht22092024 1  

Gele veenzweefvlieg, vrouw (Sericomyia silentis) op boekweit, Roggeakker, Botanische Tuinen Utrecht, 22 sept. 2024.

De waarneming van een gele zweefvlieg op de beemdkroon op 1 oktober 2023 was de aanleiding voor ons eerste bezoek aan de Botanische Tuinen Universiteit Utrecht op 2 oktober 2023. Sindsdien hebben we de Tuinen circa 175 keer bezocht, en onze ervaringen waren te volgen op deze website.

 
jubileumbankjezithoekbamboebosbotanischetuinenutrecht27022024 1  

In maart 1972 kocht ik mijn eerste spiegelreflexcamera en slechts een kilometer van mijn huis legde ik in juni 1972 een zilveren maan vast op de koekoeksbloemen in het Zouweboezemgebied. Het bleef bij die ene foto, want sindsdien is de zilveren maan uit de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden verdwenen en door niemand meer gezien. Nu, ondanks dat we in die 50 jaar veel natuur verloren hebben, blijft het genieten van wat over is. We kunnen wel zeggen dat na 50 jaar natuurbeleving, de waarnemingen van de gele veenzweefvlieg in de herfst van 2023 en 2024 in de Botanische Tuinen Utrecht nog steeds het hart sneller doen slaan. Wat een prachtige ervaring.

Zie de pagina op deze website Donatie Jubileumbank in de Botanische Tuinen, Utrecht.

 
geleveenzweefvliegvrouwopboekeitroggeakkerbotanischetuinenutrecht22092024 6  
Gele veenzweefvlieg, vrouw (Sericomyia silentis) op boekweit, Roggeakker, Botanische Tuinen Utrecht, 22 sept. 2024.  
zwartsprietbandzweefvliegvrouwopboekweitroggeakkerbotanischetuinenutrecht07092024 1  
Zwartsprietbandzweefvlieg (vrouw) op boekweit, Roggeakker, Botanische Tuinen Utrecht, 7 sept. 2024.  
veranderlijkekommazweefvliegmanopboekweitroggeakkerbotanischetuinenutrecht30082024  
Veranderlijke kommazweefvlieg op boekweit, Roggeakker, Botanische Tuinen Utrecht, 30 aug. 2024.  
roodborstzingendinmeidoorninsectenweidebotanischetuinenutrecht19092024  
Roodborst met herfstgeluid (alarmerend en zingend) in meidoorn, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 19 sept. 2024.  
eikelbekertjeeneikeldopzwambotanischetuinenutrecht20092024  
Eikelbekertje en eikeldopzwam, Botanische Tuinen Utrecht, 20 sept. 2024.  
eikelbekertjeopeikelbotanischetuinenutrecht19092024  
Eikelbekertje, Botanische Tuinen Utrecht, 19 sept. 2024.  
eikeldopzwambotanischetuinenutrecht20092024 1  
eikeldopzwambotanischetuinenutrecht20092024 2  
eikeldopzwambotanischetuinenutrecht19092024  
Eikeldopzwam, Botanische Tuinen Utrecht, 19,20 sept. 2024.  
oranjedwergmycenabotanischetuinenutrecht20092024  
Oranje dwergmycena, Botanische Tuinen Utrecht, 20 sept. 2024.  
geleveenzweefvliegvrouwopknautiamacedonicainsectenweidebotanischetuinenutrecht21092024  
geleveenzweefvliegopzaagbladinsectenweidebotanischetuinenutrecht21092024  
geleveenzweefvliegvrouwopzaagbladinsectenweidebotanischetuinenutrecht22092024  
Gele veenzweefvlieg (vrouw) op Knautia macedonica en zaagblad (Serratula bulgarica), Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 21 sept. 2024. Pas mijn 2e waarneming in de Tuinen in 2024. De 1e waarneming was in de Rotstuin op 10 mei 2024.  
dagpauwoogeneuropsehoornaarvlinderstruikinsectenweidebotanischetuinenutrecht18092024 1  
dagpauwoogeneuropsehoornaarvlinderstruikinsectenweidebotanischetuinenutrecht18092024 2  
Dagpauwoog gegrepen door een Europese hoornaar, Vlinderstruik, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 18 sept. 2024.  
huiskatmetbelbotanischetuinenutrecht18092024  
Huiskat met bel bij de waterpomp, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 18 sept. 2024.  
egelgroentetuinbotanischetuinenutrecht22092024  
egeldoodontdektuinbotanischetuinenutrecht19092024  
Jonge egels (een levende op de 22e en een dode op de 19e), Ontdektuin, Botanische Tuinen Utrecht, 22 en 19 sept. 2024.  
bosdideamanopboekweitroggeakkerbotanischetuinenutrecht18092024  
Bosdidea (man) op boekweit, Roggeakker, Botanische Tuinen Utrecht, 18 sept. 2024.    

Op de Helenium "Sashins Early Flower' hebben we vanaf 25 juli de volgende 22 wilde betuivers met foto op deze website geplaats; van de dagvlinders het bont zandoogje, bruin zandoogje, dagpauwoog, Icarusblauwtje en kleine vuurvlinder, van de zweefvliegen de blinde bij, bosbandzweefvlieg, bosbijvlieg, doodskopzweefvlieg, gewone citroenzweefvlieg, gewone fluweelzweefvlieg, gewone pendelvlieg, grote langlijf, hommelbijvlieg en stadsreus, van de hommels de akkerhommel, boomhommel en veenhommel, van de solitaire bijen de kruiskruidzandbij, roodbuikje en tronkenbij en van de overige insecten de bijenwolf.

bontzandoogjeopheleniumbotanischetuinenutrecht18092024  
Bont zandoogje op Helenium, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 18 sept. 2024.  
bessenbandzweefvliegvrouwopheleniumbotanischetuinenutrecht18092024  
Bosbandzweefvlieg (vrouw) op Helenium, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 18 sept. 2024.  
blindebijmanopheleniuminsectenweidebotanischetuinenutrecht19092024  
Blinde bij (man) op Helenium, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 19 sept. 2024.  

Op de "Bloem der Zeven Zonen" (Zevenzonenboom) hebben we vanaf 15 aug. 24 wilde bestuivers met foto op deze website geplaatst; van de dagvlinders de atalanta, bont zandoogje, boomblauwtje, dagpauwoog, gehakkelde aurelia, klein geaderd koolwitje, klein koolwitje, kolibrievlinder en het landkaartje, van de zweefvliegen de bosbanzweefvlieg, bosbijvlieg, bosdidea, bretelwimperzweefvlieg, gele kommazweefvlieg, gewoon krieltje, stadsreus en snorzweefvlieg, van de hommels de aardhommel, akkerhommel, boomhommel, steenhommel en de weidehommel, bruinrode heidelibel en de houtpantserjuffer.

kolibrievlinderopzevenzonenboominsectenweidebotanischetuinenutrecht19092024  
Kolibrievlinder op zevenzonenboom, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 19 sept. 2024.  
steenhommelkoninginopzevenzonenboominsectenweidebotanischetuinenutrecht21092024  
Steenhommel (Koningin) op zevenzonenboom, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 21 sept. 2024.  
bosbandzweefvliegvrouwopzevenzonenboominsectenweidebotanischetuinenutrecht19092024  
Bosbandzweefvlieg (vrouw) op zevenzonenboom, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 19 sept. 2024.  
bretelwimperzweefvliegmanopzevenzonenboombotanischetuinenutrecht18092024  
Bretelwimperzweefvlieg (man) op de Zevenzonenboom, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 18 sept. 2024.  
gelekommazweefvliegvrouwopzevenzonenboombotanischetuinenutrecht18092024  
Gele kommazweefvlieg (vrouw) op Zevenzonenboom, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 18 sept. 2024.  
snorzweefvliegmanopzevenzonenboombotanischetuinenutrecht18092024  
Snorzweefvlieg (man) op Zevenzonenboom, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 18 sept. 2024.  
bruirodeheidelibelopzevenzonenboominsectenweidebotanischetuinenutrecht03102024  
Bruinrode heidelibel op zevenzonenboom, Insectenweide, Botanische Tuinen, Utrecht, 3 okt. 2024  

Op de succisella (Succisella inflexa) hebben we vanaf 1 aug. de volgende 18 wilde bestuivers met foto op deze website geplaatst; van de dagvlinders dagpauwoog, gehakkelde aurelia, groot koolwitje, kleine vuurvlinder, kleine vos, landkaartje en het scheefbloemwitje. van de zweefvliegen de blinde bij, bosbandzweefvlieg, bosdidea, gele veenzweefvlieg en stadsreus, een aardhommel, van de solitaire bijen de gewone geurgroefbij, gewone viltbij en klimopbij en van de overige insecten de Europese hoornaar en het groen zuringhaantje.

geleveenzwqeefvliegvrouwopsuccisellaevolutietuinbotanischetuinenutrecht21092024  
Gele veenzweefvlieg (vrouw) op succisella, Evolutietuin, Botanische Tuinen Utrecht, 21 sept. 2024.  
blindebijmanopsuccisellainsectenweidebotanischetuinenutrecht19092024  
Blinde bij (man) op succisella, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 19 sept. 2024.  
bosbandzweefvliegvrouwopsuccisellaevolutietuinbotanischetuinenutrecht19092024  
Bosbandzweefvlieg (vrouw) op succisella, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 19 sept. 2024.  
stadsreusvrouwop succisellainsectenweidebotanischetuinenutrecht19092024  
Stadsreus (vrouw) op succisella, Insectenweide, Botanische Tuinen Utrecht, 19 sept. 2024.  
gewoneviltbijopsuccisellaevolutietuinbotanischetuinenutrecht21092024 2  
gewoneviltbijopsuccisellaevolutietuinbotanischetuinenutrecht21092024 3  
Gewone viltbij op succisella, Evolutietuin, Botanische Tuinen Utrecht, 21 sept. 2024.  
gewonekorsetzweefvliegvrouwopmuurfijnstraalrotstuinbotanischetuinenutrecht21092024  

Gewone korsetzweefvlieg (vrouw) op muurfijnstraal, Rotstuin, Botanische Tuinen Utrecht, 21 sept. 2024. Pas mijn 3e waarneming in 2024. De 1e waarneming was op 20 april. 

Een soort van de Rode Lijst 2023 in de categorie 'Gevoelig'

 
dagpauwoogenakkerhommeloprodezonnehoedevolutietuinbotanischetuinenutrecht19092024  
Dagpauwoog en akkerhommel op rode zonnehoed, Evolutietuin, Botanische Tuinen Utrecht, 19 sept. 2024.  
hennepvreteropvezelhennepontdektuinbotanischetuinenutrecht07082024 2  
Hennepvreter (Orobanche ramosa), Ontdektuin, Botanische Tuinen Utrecht, 7 aug. 2024.  
hennepvreterontdektuinbotanischetuinenutrecht22092024 1  
hennepvreterontdektuinbotanischetuinenutrecht22092024 2  
Hennepvreter (Orobanche ramosa), Ontdektuin, Botanische Tuinen Utrecht, 22 sept. 2024.  
bruincypergrasontdektuinbotanischetuinenutrecht22092024  
Bruin cypergras (Cyperus fuscus), Ontdektuin, Botanische Tuinen Utrecht, 22 sept. 2024.  

VERVOLG: SEPTEMBER 2024 - 1