Laatste waarnemingenMAART 2023 - 1

Vrijdag 17 zaterdag 18 en zondag 19 maart 2023. Bij weinig wind en ruim 16 graden hadden we op vrijdag en zaterdag veel sluierbewolking en viel het ondanks de temperatuur tegen met de zweefvliegen. Alleen wanneer de zon voor een tel goed doorkwam begonnen de zweefvliegen te vliegen. Op zondag was de zon amper te zien en werd het 14 graden. De bloemen van het speenkruid bleven dicht. Op het madeliefje het wilgengitje en op zaterdag zweefvlieg nr. 12 in 2023 het kervelgitje en van de bijen grasbij en de gewone dwergzandbij. Op de sleedoorn 4 soorten zweefvliegen; het wilgengitje, kegelbijvlieg, snorzweefvlieg en de bosbandzweefvlieg en 4 soorten bijen; tweekleurige zandbij, gewone dwergzandbij, gehoornde metselbij en het vosje. Op de paardenbloem alleen op vrijdag de steenhommel en de blinde bij. Op de sneeuwbal alleen op vrijdag het variabel elfje en de blinde bij. Op het speenkruid van de zweefvliegen de snorzweefvlieg en het wilgengitje en van de bijen de tweekleurige zandbij en de honingbij. Maar ook velden van honderden bloemen speenkruid waarop geen enkel insect werd gezien.

In het Zouweboezemgebied was de Zederikkade vanaf Meerkerk tot de Vlietmolen bijna bloemenarm. Op een stuk berm dat jaarlijks over honderden meters regelmatig wordt gemaaid troffen we over een lengte van 25 meter enkele bloemen van het speenkruid en paardenbloem en tientallen madeliefje in bloei, waarop voor een tel op vrijdag een wilgengitje en op zaterdag zweefvliegensoort nr. 12 in 2023 het kervelgitje.

Daarom foto's van het wilgengitje uit het archief.

Wilgengitje (man) op madeliefje, Meerkerk, 24 febr. 2014.
Wilgengitje (vrouw) op sleedoorn, Meerkerk, 18 maart 2023.
Wilgengitje (vrouw) op speenkruid, Meerkerk, 18 maart 2023.
De bloemenarme (op enkel plaatsen paarse dovenetel), Zederikkade vanaf Meerkerk naar de Rijksweg A27, Zouweboezem, 18 maart 2023.
De Zederikkade vanaf de Rijksweg A27 naar de Vlietmolen met voorjaarsbloemen; madeliefje, paardenbloem, speenkruid, vogelmuur, paarse dovenetel en herderstasje, Zouweboezem, 18 maart 2023.
Kervelgitje (vrouw) op madeliefje, Zouweboezemgebied, 18 maart 2023. Zweefvliegensoort nr. 12 in 2023.
Grasbij (man en vrouw) op madeliefje, Zouweboezemgebied, 18 maart 2023.
Gewone dwergzandbij (man) op madeliefje, Zouweboezemgebied, 18 maart 2023.
Tweekleurige zandbij (man) op sleedoorn, Meerkerk, 18 maart 2023.
Vosje (man) op sleedoorn, Meerkerk, 18 maart 2023.
Gehoornde metselbij op sleedoorn, Meerkerk, 18 maart 2023.
Kegelbijvlieg (vrouw) op sleedoorn, Meerkerk, 19 maart 2023.
Bosbandzweefvlieg (vrouw) op sleedoorn, Meerkerk, 19 maart 2023.
Snorzweefvlieg (vrouw) op speenkruid, Meerkerk, 18 maart 2023.
Groot mosklokje, Zouweboezemgebied, 18 maart 2023.
Citroenvlinder (vrouw) op speenkruid, Meerkerk, 18 maart 2023.
Tienstippelig lieveheersbeestje op speenkruid, Meerkerk, 23 maart 2023.
Zevenstippelig lieveheersbeestje (paring), Meerkerk, 17 maart 2023. Van  de lieveheersbeestjes  zagen we vandaag zonnend het zevenstippelig-, tweestippelig- en  het viervleklieveheersbeestje.
Het ene Zevenstippelig lieveheersbeestje met afwijkende kleur (oranje) met relatief grote middenstippen. Lijkt op bosmierlieveheersbeestje maar die heeft op de onderkant bij de voor-en achterpoten witte vlekken. Op onderste foto zien we alleen een witte vlek bij de voorpoten en dat is de zevenstip.
Steenhommel op paardenbloem, Meerkerk, 17 maart 2023.
Blinde bij (vrouw) op paardenbloem, Meerkerk, 17 maart 2023.
Wilgengitje (vrouw) op sleedoorn, Meerkerk, 17 maart 2023.
Speenkruid, Meerkerk, 17 maart 2023.

 Woensdag 15 maart 2023. Het werd maar 8 graden en vanwege de matige wind een frisse maar zonnige dag. Van de zweefvliegen zagen we op beschutte plaatsen de blinde bij, variabel elfje, bosbandzweefvlieg en zweefvliegnr. 11 in 2023 de grote kommazweefvlieg op een paardenbloem maar werd door een blinde bij verjaagd. Geen foto. Een uur gepost bij de paardenbloem en dat leverde een gehoornde metselbij op.

Ook de sleedoorn staat in Meerkerk in bloei. Maar nog geen bloeiende klein hoefblad gezien.  

Terrasjeskommazweefvlieg op klein hoefblad/krokus, Meerkerk 17 maart 2012 / 7 maart 2015
Grote kommazweefvlieg (vrouw) op speenkruid, Meerkerk, 27 maart 2023.
Gewone sachembij op paarse dovenetel, Meerkerk, 27en 28  maart 2023.
Gehoornde metselbij op paardenbloem, Meerkerk, 15 maart 2023.
Blinde bij (vrouw) op paardenbloem, Meerkerk, 15 maart 2023.
Blinde bij (vrouw) op blauwe druifjes, Meerkerk, 15 maart 2023.
Kegelbijvlieg (vrouw) op sleedoorn, Meerkerk, 16 maart 2023.
Gewone dwergzandbij (man) op speenkruid, Meerkerk, 16 maart 2023.
Tweekleurige zandbij (man) op speenkruid, Meerkerk, 16 maart 2023.
Viervleklieveheersbeestje, Meerkerk, 16 maart 2023.

 Maandag 13 maart 2023. Vandaag de eerste storm van het jaar met windkracht 9 langs de kust. Het werd met 16.6 graden in De Bilt een echte Lentestorm. Het was nu op windluwe plaatsen zoeken naar zweefvliegen op de madeliefjes, speenkruid, paardenbloemen, krokussen, blauwe druifjes, sneeuwbal en wintermahonia. Op de madeliefjes lukt het me nog steeds niet het variabel elfje op de foto te zetten Ze vliegen steeds weg. Maar vandaag dan toch mijn eerste tweekleurige zandbij op het madeliefje die bleef zitten. De veldjes met tientallen bloeiende speenkruid stonden te veel in de wind en werden alleen bezocht door een enkele honingbij.

We troffen vandaag 2 nieuwe soorten zweefvliegen voor 2023 nr. 9 een gele halvemaanzweefvlieg op die enkele paardenbloemen die ik tot heden in Meerkerk heb gezien en nr. 10 een wilgengitje op de sneeuwbal. Maar vanwege de stormachtige wind waren de insecten moeilijk benaderbaar en was het moeilijk om goede foto's te maken. De sneeuwbalstruik zwiepte heen en weer. 

Tweekleurige zandbij op madeliefje, Begraafplaats Meerkerk, 13 maart 2023. Mijn eerste bijensoort van 2023.
Gele halvemaanzweefvlieg (vrouw) op paardenbloem, Begraafplaats Meerkerk, 13 maart 2023. Zweefvliegensoort nr. 9 in 2023.
Wilgengitje (man) op sneeuwbal, Meerkerk, 13 maart 2023. Zweefvliegensoort nr. 10 in 2023.
Wilgengitje op speenkruid,  Meerkerk, 9 maart 2014 en op madeliefje, Meerkerk, 24 febr. 2014
Wilgengitje op sneeuwbal, Meerkerk, 8 maart 2014 en op groot hoefblad, Vianen, 5 maart 2014.

 Zaterdag 11 maart 2023. Vanwege de frisse wind lukte het steeds niet in Meerkerk om in de afgelopen dagen zweefvliegen te vinden op de madeliefjes en de krokussen. Overal stond er wind. Op donderdag 2 maart de luwte opgezocht van de bossen in Nationaal Park de Utrechtse Heuvelrug. Het werd een zonnige fietstocht van ruim 100 km.

In Maarn vonden we het speenkruid in bloei met 2 soorten zweefvliegen; blinde bij en Snorzweefvlieg en in Soesterberg en Zeist krokussen waarop blinde bij en snorzweefvlieg. In Soesterberg ook een gazon vol met madeliefjes met minimaal snorzweefvlieg maar hier rukte de Marechaussee met 5 man uit om mij te beletten daarvan foto's te maken. 

Drie struiken van de hazelaar in Maarn en Soest gevonden waarop alleen maar enkele vliegen.

Variabel elfje (vrouw) op wintermahonia, Meerkerk, 11 maart 2023.
Snorzweefvlieg (vrouw) op speenkruid, Maarn, 2 maart 2023.
Blinde bij (vrouw) op speenkruid, Maarn, 2 maart 2023.
Snorzweefvlieg (vrouw) op krokus, Zeist, 2 maart 2023.
Blinde bij (vrouw) op krokus, Soesterberg, 2 maart 2023.

Woensdag 1 maart 2023. De voorjaarsmaand begint me enkele graden nachtvorst, een strakblauwe lucht, zonovergoten maar met een frisse wind. Net als gisteren konden we op de bloeiende sneeuwbal en wintermahonia met moeite op die ene windluwe plek maar 2 soorten zweefvliegen te zien krijgen de blinde bij en het variabel elfje.

De overige in de afgelopen weken geziene soorten zweefvliegen het wilgenelfje, bosbandzweefvlieg, kegelbijvlieg, snorzweefvlieg en de bretel-wimperzweefvlieg waren afwezig.

Naast de in de wintermaanden bloeiende struiken sneeuwbal, vleesbes en wintermahonia waarop we de tot heden 8 soorten zweefvliegen soorten vanaf 1jan. gezien hebben werd er in Meerkerk geen enkele zweefvlieg gezien op de bloeiende madeliefjes en krokussen.

Elders in Nederland hadden ze meer geluk. Op waarneming.nl zien we foto' van de terrrasjeskommazweefvlieg en de grote kommazweefvlieg op madeliefjes en de gele halvemaanzweefvlieg op krokus en hazelaar.  Op 28 febr. /1 maart zijn er fotowaarnemingen van het gevlekt roetneusje en de gewone pendelzweefvlieg. 

Madeliefjes, Begraafplaats Meerkerk, 1 maart 2023. Tientallen bloeiende madeliefjes maar geen wilgengitje alleen maar enkele soorten vliegen spec.
Paardenbloem, Begraafplaats Meerkerk, 1 maart 2023. Mijn eerste paardenbloem van 2023.
Vroegeling, Begraafplaats Meerkerk, 1 maart 2023.
Krokussen, Begraafplaats Meerkerk, 1 maart 2023.

  We gaan zweefvliegen kijken in 2023. Het jaar begon al goed met 5 soorten in de eerste 14 dagen waarvan 1 nieuwe soort de bessenbandzweefvlieg voor januari. Daarnaast zagen we de normale januarisoorten de blinde bij, variabel elfje, snorzweefvlieg en bosbandzweefvlieg. In februari gevolgd door de kegelbijvlieg en 2 nieuwe soorten voor de maand februari; bretel-wimperzweefvlieg en het wilgenelfje. 

Niet gezien in januari 2023 de kegelbijvlieg (wel in jan. 2012, 2014 en 2016), onvoorspelbare bijvlieg (jan. 2012 en 2016) en de gele halvemaanzweefvlieg (jan. 2015). In februari niet gezien de voorjaarssoort het wilgengitje (24 febr. 2014).

Bretel-wimperzweefvlieg op wintermahonia, Meerkerk, 14 febr. 2023. In Nederland was op waarneming.nl de eerste waarneming in de afgelopen 10 jaar op 5 april en in België op waarnemingen.be op 24 maart. De waarnemingen binnenshuis in Nederland en België  blijven hier buiten beschouwing.
Wilgenelfje (man) op wintermahonia, Meerkerk, 27 febr. 2023.
We kijken al zo'n 15 jaar naar zweefvliegen in de wintermaanden (dec. t/m febr.) op o.a. de wintermahonia en in al die winters dat de wintermahonia bloeide troffen we altijd het variabel elfje met het hoekige vlekkenpatroon (foto onder) en opeens eind februari 2023 vliegt er in één en dezelfde struik wintermahonia het variabel elfje en een elfje met een duidelijk zichtbaarder ovaal vlekkenpatroon; het wilgenelfje (foto boven).
Variabel elfje op wintermahonia, Meerkerk, 1 jan. 2016
Nu gaan we de komende weken op zoek naar het donker elfje en het gevlekt roetneusje op de Utrechtse Heuvelrug. Want beiden zijn soorten van de zandgronden en niet in Meerkerk te vinden. In Nederland zijn er in de afgelopen jaren enkele februariwaarnemingen. In België is er zelfs één januariwaarneming.
Donker elfje (vrouw) op hazelaar, Soesterberg, 12 maart 2012.
Gevlekt roetneusje op sleedoorn, 26 maart 2012.
Gevlekt roetneusje op vogelkers, 14 april 2012.
Gevlekt roetneusje op meidoorn, 13 mei 2012.
Wilgengitje op madeliefje, Meerkerk, 24 febr. 2014. Nog zo'n bijzondere februariwaarneming en ook nog de vroegte waarneming in Nederland op waarneming.nl.
Vervolg: FEBRUARI 2023