Laatste waarnemingennovember 2009-2

Extreem warme november houdt natuur wakker.      

Bericht uitgegeven door de redactie van www.Natuurbericht.nl  op zondag 29 november 2009.

De extreem warme november heeft geleid tot opmerkelijke waarnemingen in de natuur. Veel Amfibieën, zoals de Vroedmeesterpad, zijn nog niet in winterslaap gegaan. Vuursalamanders waren actiever dan ooit en sommige Bruine kikkermannen knorren al, normaal gebeurt dit in maart.

bruine_kikkers_tienhoven_3_april_2009.jpg gewoon_eekhoorntjesbrood_slot_herlaer_tienhoven_29112009.jpg
Bruine kikkers

 Het Paddenstoelenseizoen is vruchtbaarder dan verwacht en vroege soorten als

het Eekhoorntjesbrood worden nog gezien.

 Door het bewolkte weer waren er weinig vlinders maar de vlinders die er waren konden nog voedsel vinden, aangezien veel planten langer en op meer plaatsen dan normaal bloeien.

 November wordt de op een na warmste novembermaand ooit, laten de KNMI waarnemingen zien. Ruim drie graden warmer dan normaal. De tweede helft van november was zelfs de warmste ooit. De vele bijzondere natuurwaarnemingen geven nieuwe inzichten in de mogelijke gevolgen van klimaatverandering voor de natuur.

Het Paddenstoelenseizoen is nog steeds niet voorbij. Net als in het buitenland lijkt ook in ons land een verschuiving van het seizoen op te treden. In november werden naast de late kleurrijke Wasplaten ook diverse grote vroege Paddenstoelen zoals Eekhoorntjesbrood nog gezien. Ondanks de droge start van het Paddenstoelenseizoen en twee dagen nachtvorst half oktober is het door de extreme november toch een goed Paddenstoelenseizoen geworden.

gewoon_sneeuwzwammetje_lekuiterwaard_vijfheerenlanden_291109.jpg elfenwasplaat_betuwe_011209.jpg
Gewoon sneeuwzwammetje, Lekuiterwaard Vijfheerenlanden 29 nov. 2009. Elfenwasplaat, Buren, 01 dec. 2009.
gewoon_vuurzwammetje_betuwe_011209.jpg papegaaizwammetje_betuwe_011209_2.jpg
Gewoon vuurzwammetje, Buren, 01 dec. 2009. Papegaaizwammetje, Buren, 01 dec. 2009.

Nog wakker
Een verlenging van het actieve seizoen zien we ook bij diverse zoogdieren. De temperatuur lag vaak boven de 10 graden waardoor Dwergvleermuizen op insectenjacht gingen en van de twee Muizensoorten met winterslaap slaapt de Eikelmuis al, maar is de Hazelmuis nog wakker. Van de Egels slapen vooral de mannetjes al. Jonge Egels worden nog wel gezien. Ze lijken te profiteren van de hoge temperaturen om de vetreserves nog aan te vullen.

 Veel Amfibieënsoorten zijn nog aan de wandel. Eind november werd in Zuid-Limburg het hoogste aantal Vuursalamanders ooit op die locatie waargenomen. Tegelijkertijd waren er ook nog vijf volwassen Vroedmeesterpadden actief. Dit betreft één van de laatste waarnemingen ooit in het jaar van deze soort. Normaal kruipt hij eind september, begin oktober weg in zijn overwinteringsplaats. Hetzelfde geldt voor Rugstreeppadden. Eind november werden op Schiermonnikoog nog exemplaren gezien.

De natte november was gunstig voor Amfibieën maar ongunstig voor Vlinders. Ondanks dat er weinig Vlinders gezien werden, zijn er wel opvallende waarnemingen gedaan zoals Bont zandoogjes, Groot koolwitjes en Kleine parelmoervlinders. Rond deze tijd zouden ze alleen als rups of pop te vinden moeten zijn.

 bont_zandoogje_kedichem_9_okt._2008_2.jpg

Door de harde wind zijn de bomen helemaal kaal, wat normaal is voor de tijd van het jaar. Daarentegen staan veel kruidachtige planten zoals Fluitenkruid, leeuwentand-, klaver-, streepzaad-, kruiskruid- en Havikskruidsoorten langer en op meer plaatsen dan normaal in bloei. Tekst: Redactieraad Natuurbericht.nl

Weer een Lenteachtige novemberdag met een Dagvlinder-, Zweefvlieg- en Libelvliegdatumrecord.

Zaterdag 21 nov. 2009. Op deze zonnige Lenteachtige morgen kwam tijdens mijn fietstocht door de Betuwe ter hoogte van Rhenoy een Dagvlinder voorbij dwarrelen. Het was een Kleine vos mijn laatste waarneming ooit was op 2 nov. 2008. In de wegberm ter hoogte van Beesd foerageerden op de Reukeloze kamille vijf soorten Zweefvliegen: Blinde bij, Snorzweefvlieg, Kleine bandzweefvlieg, Grote langlijf en een Menuetzweefvlieg. Mijn laatste waarneming ooit van de Menuetzweefvlieg was op 3 nov. 2007.

Zie de Zweefvliegentabel najaar/winter 2007-2009  op deze website

kleine_bandzweefvlieg_man_op_reukeloze_kamille_beesd_21112009.jpg grote_langlijf_vrouw_beesd_21112009.jpg
Kleine bandzweefvlieg op reukeloze kamille Grote langlijf
blinde_bij_man_op_reukeloze_kamille_beesd_21112009.jpg snorzweefvlieg_man_op_knoopkruid_buren_21112009.jpg
Blinde bij op Reukeloze kamille. Snorzweefvlieg op knoopkruid
menuetzweefvlieg_op_reukeloze_kamille_beesd_211109.jpg bruine_winterjuffer_buren_211109.jpg
Menuetzweefvlieg op reukeloze kamille

In Buren werd ik door Co getipt en kon ik een Bruine winterjuffer op de foto zetten.

De laatste ooit in de regio was op 8 nov. 2008..... 

egel_rhenoy_211109.jpg  
in de namiddag zag ik dan eindelijk na de laatste maanden tientallen dode Egels gevonden te hebben mijn tweede levende Egel van dit najaar langs de weg....  

 Zweefvliegen kijken op een warme novemberdag.

Vrijdag 20 november 2009. Vandaag was het circa 6 graden warmer dan normaal. Dus op zoek naar Zweefvliegen. Op de Madeliefjes troffen we foeragerend de Blinde bij en de Snorzweefvlieg. Beide soorten werden in 2007 nog gezien op resp. 11 en 14 dec. Een jaar eerder op 18 dec. 2006 foerageerde in Leerdam nog een Snorzweefvlieg op de Violen in een bloembak op het dakterras.

blinde_bij_vrouw_op_madeliefje_kasteeltuin_vianen_20112009.jpg snorzweefvlieg_vrouw_op_madeliefje_kasteeltuin_vianen_20112009.jpg
Blinde bij op Madeliefje. Snorzweefvlieg bij op Madeliefje.

op de Klimop circa 10 Blinde bijen en een...

slanke_driehoekzweefvlieg_vrouw_op_klimop_amaliastein_vianen_20112009.jpg kegelbijvlieg_vrouw_amaliastein_vianen_20112009.jpg
Slanke driehoekzweefvlieg kegelbijvlieg

en zonnend in de Bosrand enkele Kegelbijvliegen. Deze laatste twee soorten werden in 2007 nog gezien op resp. 22 nov. en 11 dec. De vorige winter 2008-2009 was relatief koud en toen zagen we deze vier genoemde soorten voor het laatst op resp. 12, 12, 7 en 12 nov. 2008.

Nu de weersvoorspellingen van het KNMI tot half december bovennormale temperaturen te zien geven kunnen we misschien nieuwe Zweefvliegenrecords breken met nog latere waarnemingsdata. In december 2007 werden nog 7 soorten Zweefvliegen gezien, op 14 dec. nog twee soorten, in de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. Zie de onderstaande Zweefvliegentabel najaar/winter 2007 - 2009 op deze website:

 

vervolg:  november 2009-1