Vanwege het Jaarthema 2024 Plant & insect van de Nederlandse vereniging Botanische Tuinen mijn fotoarchief doorgenomen en 8 pagina's aangemaakt met het thema;
1; Plant & Insect; WINTERMAHONIA een insectenplant in de winter, 2; VOORJAARSBLOEIERS (schaduwplanten), 3; Plant & insect ; MADELIEFJES, 4; Plant & insect; PAARDENBLOEMEN, 5; Plant & insect; SPEENKRUID, 6; Plant & Insect; KLEIN HOEFBLAD en GROOT HOEFBLAD, 7; Plant & Insect; WILG en SLEEDOORN en 8; een algemene pagina Plant & insect.
 |
|
Jaarthema 2024; Plant & insect Nederlandse vereniging Botanische Tuinen |
|
Nu een pagina over de opvallende relaties die planten en insecten hebben. Zoals de gewone sachembij in het vroege voorjaar dan zien we haar altijd bij het gevlekt longkruid of op de paarse dovenetel en later in het voorjaar op de gewone smeerwortel. Of het oranjetipje die altijd te vinden is bij de pinksterbloem of het look zonder look. Maar het kan ook hechter zoals bij de bijen; fluitenkruidbij op het fluitenkruid, de ereprijszandbij op gewone ereprijs, de knautiabij op de beemdkroon (Knautia arvensis), heggenrankbij en het heggenranklieveheersbeestje op de heggenrank en bij de dagvlinders het Gentiaanblauwtje op de klokjesgentiaan en het pimpernelblauwtje op de grote pimpernel.
In 1901 was de gemiddelde temperatuur in De Bilt 8.7 graden en in 2023 was dat 11.8 graden. Dus simpel al 3.1 graden warmer (KNMI gaat nu uit van 2.3 graden) terwijl er in 2015 in Parijs was afgesproken dat het maar 2 graden mocht stijgen maar het liefst maar 1.5 graden. Zie de KLIMAATSPIRAAL VAN HET KNMI
Als de insecten in de eerste maanden van het jaar op zoek gaan voedsel dan moeten er wel wilde planten in bloei staan. De cultuurplanten wintermahonia, sneeuwbal en vleesbes bloeien vanaf begin 21e eeuw vanaf december tot in maart in het nieuwe jaar. Maar mijn eerste wilde planten (madeliefje en paardenbloem) met insecten zijn pas in februari.
De Botanische Tuinen Universiteit Utrecht heeft een grote schaduwplantencollectie. Maar deze stinzenplantenhelling is in het afgelopen decennium soms al eind februari grotendeels uitgebloeid (o.a. winterakoniet, sneeuwklokje en 2 soorten krokussen) voordat de Botanische Tuinen hun deuren open voor het publiek op 1 maart.
Dus we missen dan in de eerste 2 maanden van het jaar van de zweefvliegen en dagvlinders de eerste imago-overwinteraars: blinde bij, snorzweefvlieg, variabel elfje, bosbandzweefvlieg, citroenvlinder, dagpauwoog, kleine vos en gehakkelde aurelia. Maar ook soorten die bij een zachte winter weten te overleven; o.a. kegelbijvlieg, grote kommazweefvlieg, gele halvemaanzweefvlieg en atalanta. Maar ook soms de eerste pop-overwinteraars in februari op de krokussen van de zweefvliegen de bretelwimperzweefvlieg, wilgengitje, wilgenelfje en van de bijen en hommels de gehoornde metselbij, tweekleurige zandbij, vosje, aardhommel en weidehommel.
JANUARI
Volgens waarneming.nl werden er in de afgelopen jaren in januari de volgende zonnende dagvlinders gezien: atalanta, citroenvlinder, dagpauwoog, gehakkelde aurelia en grote vos. |
|
 |
|
De citroenvlinder (hier zonnend op 1 jan. 2022) kunnen we in jan./febr. te zien krijgen. Meestal in hoge snelheid voorbij flitsend of zonnend in de bosrand. Eind febr. volgens de foto's op waarneming.nl foeragerend op de krokus, maagdenpalm en hyacint. |
|
 |
|
De gehakkelde aurelia (hier op foto, 23 febr. 2021) kunnen ook in jan./febr. al gezien worden. Meestal zonnend en eind febr. volgens de foto's op waarneming.nl op de krokus en paarse dovenetel. |
|
 |
|
Blinde bij op winterakoniet, 26 jan. 2008 |
|
FEBRUARI
In de loop van februari volgen dan van de dagvlinders de aardbeivlinder, bont zandoogje, boomblauwtje, klein koolwitje en klein geaderd witje. |
|
 |
|
Blinde bij op krokus, 6 febr. 2023 |
|
 |
|
Snorzweefvlieg op krokus, 7 febr. 2023. |
|
 |
|
Blinde bij op winterakoniet, 16 febr. 2015 |
|
 |
|
Blinde bij op madeliefje, 18 febr. 2015. Door derden werden in februari de kleine vos en het klein koolwitje op het madeliefje op foto gezet (bron: waarnerming.nl). |
|
 |
|
Blinde bij op klein hoefblad, 26 febr. 2021. |
|
 |
|
Klein koolwitje op paarse dovenetel, 25 febr. 2021 |
|
 |
|
Kleine vos op paardenbloem, 26 febr. 2021. |
|
MAART
|
|
 |
|
Kleine vos op klein hoefblad, 15 maart 2023. |
|
 |
|
|
|
Gewone sachembij op paarse dovenetel, 28 maart 2023. |
|
 |
|
Rozemarijngoudhaan op lavendel/rozemarijn, Lexmond, 11 maart 2016. |
|
APRIL
 |
|
Gewone sachembij op gevlekt longkruid, 8 april 2021. |
|
 |
|
Moerasviool, 13 april 2023 |
|
 |
 |
 |
 |
De zilveren maan legt haar eitjes op de moerasviooltjes en foerageert op de echte koekoeksbloem en de kale jonkers. |
|
 |
|
Oranjetipje op pinksterbloem, 24 april 2021 |
|
 |
|
Gewone ereprijs, Soesterberg, 22 mei 2023. |
|
 |
 |
Ereprijszandbij op gewone ereprijs, 23 april 2014/12 mei 2015/22 mei 2023. |
|
MEI
 |
|
Bremhaantje op brem, 4 mei 2016. |
|
 |
|
Oranjetipje op pinksterbloem en look zonder look, 9 mei 2021. |
|
 |
|
Fluitenkruidbij op fluitenkruid, 16 mei 2023. |
|
 |
 |
Ranonkelbij op kruipende boterbloem (Ranunculus repens), 17 mei 2015. |
|
 |
|
 |
|
 |
|
Twintigstippelig wilgenhaantje op wilg, 24 mei 2018 |
|
JUNI
 |
|
Veelkleurige hertshooigoudhaan op Sint-janskruid (Hertshooifamilie), 8 juni 2016. |
|
 |
|
Grote hertshooigoudhaan op Sint-janskruid (Hertshooifamilie), 11 juni 2018. |
|
 |
 |
Grote klokjesbij op klokje, 15 juni 2014. |
Kleine klokjesbij op klokje, 17 juni 2014. |
 |
|
 |
|
 |
|
De kleine parelmoervlinder hier op de asters in de bloembakken in de winkelstraat de Slotstraat in Zeist zet haar eitjes af op meerkleurige viooltjes zoals hier het zinkviooltje. |
|
 |
|
 |
|
Lathyrusbij op lathyrus, 20 juni 2020. |
|
 |
|
 |
|
 |
|
Knautiabij op beemdkroon (Knautia arvensis), 10 juni 2020. Volgens overlevering vliegen de knautiabijen ook op de beemdkroon in de Botanische Tuinen Universiteit Utrecht. Dat gaan we in 2024 tijdens ons project 'op naar de 100 soorten zweefvliegen op foto in 2024 in de Botanische Tuinen UU' zelf onderzoeken. |
|
  |
|
 |
|
Heggenrankbij en het heggenranklieveheersbeestje op heggenrank, mei/juni. |
|
|
|
 |
|
 |
|
Kruiskruidzandbij en broedparasiet de heidewespbij (koekoeksbij) op jacobskruiskruid, 17 juli 2020. |
|
 |
|
Braamparelmoervlinder op haar waardplant waarop de rupsen leven de braam, 14 juli 2023. |
|
 |
|
 |
|
Andoornbij leeft op de moerasandoorn, 19 juli 2020. |
|
 |
|
Gewone viltbij, broedparasiet (koekoeksbij) van de wormkruidbij, 15 juli 2020. |
|
 |
|
 |
|
Wormkruidbij leeft op boerenwormkruid, 19 juli 2020. Broedparasiet is de gewone viltbij. |
|
 |
|
 |
|
Kattenstaartdikpoot leeft op grote kattenstaart, 19 juli 2020/25 juli 2014. |
|
 |
|
Bonte viltbij, broedparasiet (koekoeksbij) van de gewone slobkousbij, 10 juli 2020. |
|
 |
|
 |
|
 |
|
 |
|
 |
|
 |
|
Gewone slobkousbij leeft op de grote wederik, de broedparasiet is de bont viltbij. Deze plant levert stuifmeel en plantaardige olie. Voor de nectar bezoekt ze andere bloemen, juli 2020. |
|
SEPTEMBER.
|
|
 |
|
 |
|
Heizijdebij op struikheide en de broedparasiet de heideviltbij (koekoeksbij), 10 sept. 2016. |
|
 |
|
 |
|
Klimopbij op klimop, 22 sept. 2018. |
|