FOTOPAGINA: Hommels (Bombus).
Zondag 13 juli 2025. Van de 29 soorten Hommels (Bombus) die ooit in Nederland werden waargenomen zijn er 6 soorten (boloog, waddenhommel, gele Hommel, Limburgse hommel, grote tuinhommel en donkere tuinhommel) uitgestorven/verdwenen.
De moshommel en de zandhommel werden voor 1950 nog in de omgeving van Kinderdijk in de Alblasserwaard waargenomen en de zandhommel werd recentelijk nog tussen 1990 en 2011 gezien in de Sliedrechtse Biesbosch langs de Boven Merwede.
Tegenwoordig wordt de zandhommel weer in de Brabantse Biesbosch, Werkendam gezien.
Fotopagina; Hommels |
Hommels (Bombus) |
Foto |
Foto, 2023 |
|
1 | Tweekleurige koekoekshommel | B. bohemicus | 03-04 | |
2 |
Gewone Koekoekshommel* |
B. campestris |
16-05-2014 |
|
3 |
Tuinhommel* |
B. hortorum |
07-03-2015 |
03-04 |
4 |
Boomhommel* |
B. hypnorum |
12-03-2015 |
|
5 |
Veenhommel* |
B. jonellus |
13-04-2015 |
|
6 |
Steenhommel* |
B. lapidarius |
07-03-2015 |
13-02 |
7 |
Grote veldhommel |
B. magnus |
03-03-2012 |
|
8 |
Moshommel |
B. muscorum |
21-10-2018 |
|
9 |
Veldhommel* |
B. lucorum |
24-03-2015 |
30-03 |
10 |
Akkerhommel* |
B. pascuorum |
12-03-2015 |
23-03 |
11 |
Weidehommel* |
B. pratorum |
11-03-2015 |
17-03 |
12 |
Vierkleurige koekoekshommel* |
B. sylvestris |
25-05-2019 |
09-04 |
13 |
Aardhommel* |
B. terrestris |
05-01-2014 |
04-04 |
14 |
Grote koekoekshommel |
B. vestalis |
07-07-2020 |
09-04 |
15 |
Zandhommel |
B. veteranus |
01-04-2019 |
04-04 |
01; TWEEKLEURIGE KOEKOEKSHOMMEL (BOMBUS BOHEMICUS).
Nest/broedparasiet van de veldhommel (Bombus lucorum).. |
|
![]() |
|
Tweekleurige koekoekshommel (vrouw) op speenkruid, Lexmond, 3 april 2023. | |
De op elkaar gelijkende grote- en tweekleurige koekoekshommel zijn te valideren vanaf een duidelijke foto. Belangrijk daarbij is dat de hommel in z’n geheel goed op de foto staat, en dat de achterpoot (ingezoomd) scherp op de foto staat. De lengte van de haren op die achterpoot bepalen namelijk of het een grote of tweekleurige koekoekshommel is! |
02; GEWONE KOEKOEKSHOMMEL (BOMBUS CAMPESTRIS). |
|
Nest/broedparasiet van de akkerhommel (Bombus pascuorum).. | |
|
|
![]() ![]() |
|
![]() |
|
02; Gewone Koekoekshommel (Bombus campestris). |
03; TUINHOMMEL (BOMBUS HORTORUM). |
|
![]() |
|
03; Tuinhommel (koningin) op paarse dovenetel, Lexmond, 3 april 2023. | |
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
03; Tuinhommel (Bombus hortorum). |
04; BOOMHOMMEL (BOMBUS HYPNORUM). |
|
![]() |
|
04a; Boomhommel (Bombus hypnorum, man). | |
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
04b; Boomhommel (Bombus hypnorum, koningin). |
05; VEENHOMMEL (BOMBUS JONELLUS). |
|
![]() |
|
Veenhommel (vrouw) op Helenium, Botanische Tuinen, Utrecht, 7 aug. 2024. | |
![]() |
|
05; Veenhommel, koningin (Bombus jonellus) op wilg, Zouweboezem, 13 april 2015 . |
06; STEENHOMMEL (BOMBUS LAPIDARIUS). |
|
![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() |
|
![]() ![]() |
|
06a; Steenhommel, man (Bombus lapidarius). |
![]() |
|
06; Steenhommel (koningin) op paardenbloem, Meerkerk, 17 maart 2023. | |
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() |
|
06b; Steenhommel (koningin) (Bombus lapidarius). De koningin herkenbaar door grootte: 17 mm, de werksters zien er hetzelfde uit maar zijn kleiner: 12 mm. |
07; GROTE VELDHOMMEL (BOMBUS MAGNUS). |
|
![]() ![]() |
|
![]() |
|
07; Grote veldhommel, koningin (Bombus magnus) op krokus, Soesterberg, 3 maart 2012. |
08; MOSHOMMEL (BOMBUS MUSCORUM). |
|
![]() |
|
![]() |
|
08; Moshommel, Perlenbachtal, 25 mei 2019. | |
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
08; Moshommel, Tiengemeten, 21 okt. 2018 |
09; VELDHOMMEL (BOMBUS LUCORUM). |
|
![]() ![]() |
|
09a: Veldhommel (Bombus lucorum, man). |
![]() |
![]() |
09a; Veldhommel (man, afwijkend). |
![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() |
|
Veldhommel |
10; AKKERHOMMEL (BOMBUS PASCUORUM). |
|
![]() |
|
10a; Akkerhommel (man), Drunense Duinen, 9 april 2023. | |
![]() |
|
10; Akkerhommel (koningin) op paarse dovenetel, Meerkerk, 23 maart 2023. |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
|
10; Akkerhommel (koningin). |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
10; Akkerhommel (Bombus pascuorum). |
11: WEIDEHOMMEL (BOMBUS PRATORUM). |
|
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
11a; Weidehommel, man. |
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
11; Weidehommel, paring. | |
![]() |
|
![]() ![]() |
|
11; Weidehommel, koningin (Bombus pratorum) |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
|
11b; Weidehommel (vrouw). |
De vierkleurige koekoekshommel is een koekoek van de weidehommel en misschien ook van de veenhommel. De boomkoekoekshommel is een koekoek van de boomhommel, zoals de naam al zegt. Deze twee koekoeken zijn in het veld helaas niet te onderscheiden en moeten daarom altijd als soortpaar ingevoerd worden. Interessant genoeg lijkt geen van deze twee koekoekshommels op haar gastheer. Dit soortenpaar is te herkennen aan de witte achterlijfspunt (witkont) in combinatie met gele kraag. In tegenstelling tot het soortpaar grote/tweekleurige koekoekshommel heeft de vierkleurige/boomkoekoekshommel géén geel op het achterlijf. Belangrijk is ook om naar de achterlijfspunt te kijken: die krult op richting de buik. Ook voor dit soortpaar is het belangrijk om foto’s te maken. Er kan namelijk verwarring optreden met de grote/tweekleurige koekoekshommel. Maak daarom altijd een foto van de hommel in haar geheel (liefst van zijkant en bovenkant) en van de achterlijfspunt van de zijkant gezien. | |
12; VIERKLEURIGE KOEKOEKSHOMMEL (BOMBUS SYLVESTRIS). |
|
Nest/broedparasiet van de weidehommel (Bombus pratorum). |
![]() |
|
12b; Vierkleurige koekoekshommel (vrouw) op paardenbloem, Drunense Duinen, 9 april 2023. |
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
12; Vierkleurige Koekoekshommel (Bombus sylvestris). |
13: AARDHOMMEL (BOMBUS TERRESTRIS). |
|
![]() |
|
13; Aardhommel (koningin) op klein hoefblad, Brabantse Biesbosch, 2 maart 2021. |
![]() |
|
13; Aardhommel (koningin) op hondsdraf, Brabantse Biesbosch, Wekendam, 4 april 2023. |
![]() |
|
Aardhommel op krokus, Bleskensgraaf, 11 maart 2009. |
De op elkaar gelijkende grote en tweekleurige koekoekshommel zijn te valideren vanaf een duidelijke foto. Belangrijk daarbij is dat de hommel in z’n geheel goed op de foto staat, en dat de achterpoot (ingezoomd) scherp op de foto staat. De lengte van de haren op die achterpoot bepalen namelijk of het een grote of tweekleurige koekoekshommel is! | |
14; GROTE KOEKOEKSHOMMEL (BOMBUS VESTALIS). |
|
Nest/broedparasiet van de aardhommel (Bombus terrestris). |
![]() |
|
14; Grote koekoekshommel (koningin), Drunense Duinen, 9 april 2023. | |
![]() |
|
14; Grote koekoekshommel (koningin) op paardenbloem, Drunense Duinen, 14 april 2023. |
![]() |
|
14; Grote koekoekshommel op speerdistel, Soesterberg, 7 juli 2020. |
![]() |
![]() |
14; Grote koekoekshommel op braam, Zouweboezemgebied, 2 juli 2014. |
15; ZANDHOMMEL (BOMBUS VETERANUS). |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
![]() |
|
15; Zandhommel (man) op beemdkroon, Brabantse Biesbosch, 27 mei 2020. |
![]() |
|
![]() |
|
15; Zandhommel (koningin), Brabantse Biesbosch, 4 april 2023. |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
15; Zandhommel, koningin (Bombus veteranus). |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0 |
09; VELDHOMMEL (BOMBUS LUCORUM). |
|
![]() ![]() |
|
09a: Veldhommel (Bombus lucorum, man). | |
![]() ![]() |
|
09a; Veldhommel (man, afwijkend). | |
![]() |
|
![]() |
|
![]() ![]() |
|
10; AKKERHOMMEL (BOMBUS PASCUORUM). |
|
![]() |
|
10a; Akkerhommel (man), Drunense Duinen, 9 april 2023. | |
![]() |
|
10; Akkerhommel (koningin) op paarse dovenetel, Meerkerk, 23 maart 2023. | |
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() |
|
10; Akkerhommel (koningin). | |
![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() |
|
10; Akkerhommel (Bombus pascuorum). | |
11: WEIDEHOMMEL (BOMBUS PRATORUM). |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
11a; Weidehommel, man. | |
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() |
|
11; Weidehommel, koningin (Bombus pratorum) | |
![]() |
|
11; Weidehommel, paring. | |
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() |
|
11b; Weidehommel (vrouw). | |
De vierkleurige koekoekshommel is een koekoek van de weidehommel en misschien ook van de veenhommel. De boomkoekoekshommel is een koekoek van de boomhommel, zoals de naam al zegt. Deze twee koekoeken zijn in het veld helaas niet te onderscheiden en moeten daarom altijd als soortpaar ingevoerd worden. Interessant genoeg lijkt geen van deze twee koekoekshommels op haar gastheer. Dit soortenpaar is te herkennen aan de witte achterlijfspunt (witkont) in combinatie met gele kraag. In tegenstelling tot het soortpaar grote/tweekleurige koekoekshommel heeft de vierkleurige/boomkoekoekshommel géén geel op het achterlijf. Belangrijk is ook om naar de achterlijfspunt te kijken: die krult op richting de buik. Ook voor dit soortpaar is het belangrijk om foto’s te maken. Er kan namelijk verwarring optreden met de grote/tweekleurige koekoekshommel. Maak daarom altijd een foto van de hommel in haar geheel (liefst van zijkant en bovenkant) en van de achterlijfspunt van de zijkant gezien. | |
12; VIERKLEURIGE KOEKOEKSHOMMEL (BOMBUS SYLVESTRIS). |
|
Nest/broedparasiet van de weidehommel (Bombus pratorum). | |
![]() |
|
12b; Vierkleurige koekoekshommel (vrouw) op paardenbloem, Drunense Duinen, 9 april 2023. | |
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
12; Vierkleurige Koekoekshommel (Bombus sylvestris). | |
13: AARDHOMMEL (BOMBUS TERRESTRIS). |
|
![]() |
|
13; Aardhommel (koningin) op klein hoefblad, Brabantse Biesbosch, 2 maart 2021. |
|
|
|
13; Aardhommel (koningin) op hondsdraf, Brabantse Biesbosch, Wekendam, 4 april 2023. |
|
![]() |
|
Aardhommel op krokus, Bleskensgraaf, 11 maart 2009. | |
|
|
De op elkaar gelijkende grote en tweekleurige koekoekshommel zijn te valideren vanaf een duidelijke foto. Belangrijk daarbij is dat de hommel in z’n geheel goed op de foto staat, en dat de achterpoot (ingezoomd) scherp op de foto staat. De lengte van de haren op die achterpoot bepalen namelijk of het een grote of tweekleurige koekoekshommel is! e | |
14; GROTE KOEKOEKSHOMMEL (BOMBUS VESTALIS). |
|
Nest/broedparasiet van de aardhommel (Bombus terrestris). | |
![]() |
|
14; Grote koekoekshommel (koningin), Drunense Duinen, 9 april 2023. | |
![]() |
|
14; Grote koekoekshommel (koningin) op paardenbloem, Drunense Duinen, 14 april 2023. | |
![]() |
|
14; Grote koekoekshommel op speerdistel, Soesterberg, 7 juli 2020. | |
![]() ![]() |
|
14; Grote koekoekshommel op braam, Zouweboezemgebied, 2 juli 2014. | |
15; ZANDHOMMEL (BOMBUS VETERANUS). |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
![]() |
|
15; Zandhommel (man) op beemdkroon, Brabantse Biesbosch, 27 mei 2020. | |
![]() |
|
![]() |
|
15; Zandhommel (koningin), Brabantse Biesbosch, 4 april 2023. | |
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
![]() ![]() |
|
15; Zandhommel, koningin (Bombus veteranus). |