Laatste waarnemingenFEBRUARI 2025-2

Zondag 16 t/m woensdag 19 febr. 2025. De Bonkmolen langs het Merwedekanaal nabij Meerkerk was op zondagmorgen alleen tijdens de ochtendschemering in het rood. Daarna een kleurloze lucht en met een straffe koude oostenwind richting Everdingen/Culemborg. Langs de Lekdijk ter hoogte van de Baarsemwaard, Culemborg een in de luwte liggende nevengeul met eenden: slobeend, wintertaling, kuifeend, tafeleend en en grote zaagbek (vrouw), een blauwe reiger en 2 kleine zilverreigers.

bonkmoleninochtendroodlexmond16022025  
Bonkmolen langs het Merwekanaal nabij Meerkerk in het ochtendrood, 16 febr. 2025  
kleinezilverreigersbaarsemwaardculemborg16022025  
Kleine zilverreigers, Baarsemwaard, Culemborg, 16 febr. 2025.  

Op maandag was de wind gaan luwen en op de Lekuiterwaard genoten de vogels zichtbaar van de zonnewarmte.

roerdomplekuiterwaardeverdingen17022025  
Roerdomp, Lekuiterwaard Everdingen, 17 febr. 2025.  
wulplekuiterwaardeverdingen17022025  
Wulp, Lekuiterwaard Everdingen, 17 febr. 2025.  

Op dinsdag voor de derde dag nog steeds zonovergoten en de vogels genoten er zichtbaar van.

steenuillekuiterwaardvijfheerenlanden18022025  
Steenuil, Lekuiterwaard Vijfheerenlanden, 18 febr. 2025.  
blauwereigerzonnendlekuiterwaardvijfheerenlanden18022025  
Blauwe reiger, Lekuiterwaard Vijfheerenlanden, 18 febr. 2025.  
grotezilverreigerslekuiterwaardeverdingen18022025  
Grote zilverreiger, Lekuiterwaard Vijfheerenlanden, 18 febr. 2025.  
roerdomplekuiterwaardvijfheerenlanden18022025 2  
roerdomplekuiterwaardvijfheerenlanden18022025 1  
roerdomplekuiterwaardvijfheerenlanden18022025 3  
Roerdomp, Lekuiterwaard Vijfheerenlanden, 18 febr. 2025.  

Op woensdag weer naar  de appelvinken in Vianen. Geweldige plaatjes kunnen maken.

 

 appelvinkmanmonnikenhofvianen19022025 1  
 appelvinkmanmonnikenhofvianen19022025 2  
 Appelvink (man), Monnikenhof, Vianen, 19 febr. 2025.  
krakeendentunnelwielzouwendijk19022025  
Krakeenden, Wiel nabij de tunnel, Zouwendijk, Meerkerk, 19 febr. 2025.   

Zondag 9 febr. 2025. Het was al weer jaren geleden maar vandaag weer eens de Vijfheerenlanden rond gefietst op zoek naar waterwild. De zon op zien komen en onderweg drie iconen in het landschap gefotografeerd. Op de rivier de Lek bij Everdingen dodaarzen en een krib vol met Kieviten. De Plas Middelwaard, Vianen en de Plas Hagestein bezocht. Op beide plassen honderden smienten, futen, kuifeenden en tafeleenden. En alleen op Plas Hagestein ook slobeenden, krakeenden en een brilduiker (man). 

bonkmolenzonsopkomstlexmond09022025  
Bonkmolen tijdens zonsopkomst, langs het Merwedekanaal, Lexmond, 9 febr. 2025.  
hoekmolenzonsopkomstheienboeicop09022025  
Hoekmolen tijdens zonsopkomst, Hei- en Boeicop, 9 febr. 2025.   
zwarteelszonsopkomstmiddelkoop09022025  
Zwarte els tijdens zonsopkomst, Middelkoop, 9 febr. 2025.   
kievitenoplekkribeverdingen09022025  
Kieviten, Krib rivier de Lek, Everdingen, 9 febr. 2025.   
dodaarzenlekeverdingen09022025  
Drie van de 5 Dodaarzen, rivier de Lek, Everdingen, 9 febr. 2025.  
smientenplashagestein09022025  
Smienten, Plas Hagestein, 9 febr. 2025.  
kuifentafeleendenplashagestein09022025  
Kuifeenden en tafeleenden, Plas Hagestein, 9 febr. 2025.  
tafeleendmanplashagestein09022025  
Tafeleend (man), Plas Hagestein, 9 febr. 2025.  
slobeendmanplashagestein09022025  
Slobeend, (man), Plas Hagestein, 9 febr. 2025.  
brilduikermanplashagestein09022025  
Brilduiker (man), Plas Hagestein, 9 febr. 2025.  

De plasdrasstrook langs de Lekdijk halverwege Lexmond-Vianen is altijd spannend in het vroege voorjaar. Wanneer zien we van de eenden de pijlstaart en de zomertaling? Of van de steltlopers een tureluur of zwarte ruiter? Vandaag de eerste voorjaarsgasten: 2 stellen slobeend en een stel wintertaling.

slobeendmanplasdraslekuiterwaardvianen09022025  
Slobeend (man), plasdrasstrook langs de Lekdijk halverwege Lexmond-Vianen, 9 febr. 2025.  
 wintertalingmanplasdraslekuiterwaardvianen09022025  
Wintertaling (man), plasdrasstrook langs de Lekdijk halverwege Lexmond-Vianen, 9 febr. 2025.  

Donderdag 6 febr. 2025. De ochtendstond heeft goud in de mond. Vroeg opstaan is profijtelijk. De voorstelling dat de morgenstond, gepersonifieerd als Aurora, goud in haar mond draagt, vindt men in allerlei volkssagen.

In de Zweedse versie valt een gouden ring uit haar mond als zij lacht; in de Noorweegse vallen goudstukken uit haar mond als zij spreekt, en uit haar haren wanneer zij zich kamt. In de Deense vallen edelgesteenten uit haar mond en goud en zilver uit het haar, en ook in de Roemeense valt goud en zilver uit heur haar wanneer zij zich kamt. In het Hongaars zegt men die vroeg opstaat vindt een goudstuk. 

En wij Nederlanders zien tijdens de ochtendstond een in goud gehuld landschap......

zwarteelsinochtendgoudmiddelkoop06022025 1  
zwarteelsinochtendgoudmiddelkoop06022025 2  
zwarteelsinochtendmistmiddelkoop06022025  
Zwarte els in Ochtend goud, Middelkoop, 6 febr. 2025.  
hoekmolenheienboeicop06022025  
Hoekmolen, Hei- en Boeicop, 6 febr. 2025.  

Woensdag 5 febr. 2025. Overal waar de Spaanse aak is aangeplant, kun je in de wintermaanden op zoek naar de appelvink. In de afgelopen 20 jaar heb ik de appelvink foeragerend op de zaden van de Spaanse aak gefotografeerd in het Lingebos, Vuren, Kooikerspark, Houten en de Monnikenhof in Vianen. Ook deze winter worden er in die gebieden appelvinken gezien/op foto gezet. Maar nu eindelijk foto's kunnen maken van de appelvink in de Spaanse aak die een glimlach op je gezicht toveren.

Volwassen appelvinken hebben sterke snavels met vier knobbels achterin, waarmee ze kersenpitten kunnen kraken dankzij een kracht van 50 kg. Jonge vogels missen deze knobbels nog.

Appelvinken communiceren met een metaalachtig 'ptsik' bij het vliegen en een stiller 'shii'. Hun zang is dichtbij hoorbaar maar valt nauwelijks op in het bos.

De appelvink eet zaden van bomen zoals haagbeuk, beuk, Spaanse aak en eik, en pitten van vogelkers en zonnebloem. Ze broeden in eiken en fruitbomen; het mannetje begint met nestbouw en het vrouwtje legt vier à vijf eieren en broedt die alleen uit.

De naam appelvink is waarschijnlijk afgeleid van 'haagappel' (meidoornvrucht), hoewel ze geen voorkeur hebben voor meidoornbessen.

appelvinkmonnikenhofvianen06022025 6  
appelvinkmonnikenhofvianen06022025 7  
appelvinkmonnikenhofvianen06022025 3  
appelvinkmonnikenhofvianen06022025 4  
appelvinkmonnikenhofvianen06022025 5  
appelvinkmonnikenhofvianen06022025 2  
Appelvink foeragerend op de zaden van de Spaanse aak, Monnikenhof, Vianen, 6 febr. 2025.  
appelvinkmonnikenhofvianen06022025 1  
Appelvink, Monnikenhof, Vianen, 6 febr. 2025.  

 

appelvinkopspaanseaakmonnikenhofvianen05022025 1  
appelvinkopspaanseaakmonnikenhofvianen05022025 2  
appelvinkopspaanseaakmonnikenhofvianen05022025 3  
Appelvink foeragerend op de zaden van de Spaanse aak, Monnikenhof, Vianen, 5 febr. 2025.  
appelvinkmonnikenhofvianen03022025  
Appelvink, Vijfheerenlanden, Monnikenhof, Vianen, 3 febr. 2025.  
boomkruiperkmonnikenhofvianen06022025  
Boomkruiper, Monnikenhof, Vianen, 6 febr. 2025.  
grotebontespechtmonnikenhofvianen06022025  
Grote bonte specht, Monnikenhof, Vianen, 6 febr. 2025.  

Dinsdag 4 febr. 2025. Vandaag geen zon maar na al tientallen buizerds gezien te hebben nu mijn eerste torenvalk in 2025. Op 9 febr. staat de teller op 4 torenvalken in de Vijfheerenlanden (Diefdijk Everdingen, talud Lekbrug A2, talud Lekbrug A27 en Zouweboezem). Helaas de reebok met een flink gegroeid gewei gemist maar wel de reegeit altijd te herkennen aan de schort op de foto.

2025; het "Jaar van de Torenvalk".

Veel mensen hebben wel eens een roofvogel gezien die stil in de lucht hangt boven een weiland, met klapperende vleugels om op zijn plek te blijven. Dit gedrag, "bidden" genoemd, is typisch voor de torenvalk, een vogelsoort die gespecialiseerd is in precisiejacht. De torenvalk wordt echter steeds minder vaak waargenomen, omdat hun populaties afnemen en hun leefgebieden kleiner worden. Vogelbescherming Nederland en het kenniscentrum Sovon hebben daarom 2025 uitgeroepen tot het Jaar van de Torenvalk, om meer aandacht te vragen voor deze roofvogel en zijn overleven in het Nederlandse landschap.

torenvalkdiefdijkeverdingen04022025  
torenvalkdiefdijkeverdingen09022025  
De al maar zeldzamer wordende Torenvalk in de Vijfheerenlanden, Diefdijk Everdingen, 4 febr. 2025.  

Bij het waterwild worden er vanwege klimaatverandering steeds minder wintergasten onder de eenden in de Vijfheerenlanden gezien. De grote zaagbek ((Merwedekanaal, 6 febr. 2025) en de brilduiker (Plas Hagestein, 9 febr. 2025) worden nog wel iedere winter in de Vijfheerenlanden waargenomen. Maar het nonnetje (meestal op Plas Middelwaard, Vianen) en de middelste zaagbek (rivier de Lek) nog maar zelden. 

grotezaagbekkenmaneverdingen01122019  
Grote zaagbekken (man), Fort Everdingen, 1 dec. 2019.  
grotezaagbekvrouwmerwedekanaallexmond06022025  
Grote zaagbek (vrouw), Merwedekanaal, Lexmond, 6 febr. 2025.
brilduikermanplashagestein09022025  
Brilduiker (man), Plas Hagestein, 9 febr. 2025.  
nonnetjemanbrabantsebiesbosch26022021  
Nonnetje (man), Brabantse Biesbosch, 26 febr. 2021  
nonnetjesleklangerak14022021  
Nonnetjes (vrouw), Lek Langerak, 14 febr. 2021.  
 middelstezaagbekman1000wieringermeer04032018 2  
Middelste zaagbek (man), Wieringermeer, 4 maart 2018.  
middelstezaagbekkenbrouwersdam21012017  

 Middelste zaagbekken (man en vrouw), Brouwersdam, 21 jan. 2017.

 
reegeitmetschortmerwedekanaalbolgerijen04022025  
Reegeit. Het hele jaar te onderscheiden van de reebok door het aanwezige schortje, Bolgerijen, 5 febr. 2025.  
reebokpolderachthoven31072019  
Reebok, Vijfheerenlanden (archieffoto)  

VERVOLG: FEBRUARI 2025 - 1