Laatste waarnemingenOKTOBER 2025 - 4

Woensdag 22 okt. 2025. De najaarstrek is volop bezig. In de meidoorns foerageren de 'echte lijsters' zoals merel, zanglijster, koperwiek, kramsvogel en grote lijster op de meidoornbessen.

Koperwiek in meidoorn, Zouweboezemgebied, 22 okt. 2025.

Merel (man) in meidoorn, Zouweboezemgebied, 22 okt. 2025.

Pimpelmees op insectenjacht in de meidoorn, Zouweboezemgebied, 22 okt. 2025.

In de zwarte elzen zien we in de boomtoppen de zwarte mees, putter en vink, terwijl tussen het gebladerte de pimpelmees, koolmees, staartmees, roodborst, winterkoning, tjiftjaf en goudhaantjes scharrelen. Tot mijn verrassing hebben we afgelopen zaterdag een sijs en vandaag een keep op de foto gezet. Nu nog een barmsijs en nog steeds geen bladkoning gezien.

Keep in zwarte els, Zouweboezemgebied, 22 okt. 2025.

Sijs foeragerend op elzenproppen, Zouweboezemgebied, 18 oktober 2025.

Dinsdag 21 oktober 2025. De Europese hoornaar (Vespa crabro) is te fotogeniek om zomaar voorbij te lopen, dus zo nu en dan verschijnt er een foto van een zich opwarmend exemplaar op deze website. Maar de nieuwkomer, de Aziatische hoornaar (Vespa velutina), een invasieve wespensoort die sinds 2017 in Nederland voorkomt en waarvan in 2025 ongeveer 15.000 nesten dubbel zoveel als in 2023 en 2024 zijn gevonden, werd vanmiddag voor het eerst opwarmend gespot en gefotografeerd. Een schitterend beestje en nog fotogenieker op zo'n geel kleurend blaadje, die honingbijenkiller.   

De Aziatische hoornaar is dol op algemeen voorkomende honingbijen, limonadewespen en vliegen. Maar zelden wilde bijen en zweefvliegen.

Lees EIS kenniscentrum insecten; beleidsadvies Aziatische hoornaar, 2024 

Aziatische hoornaar (Vespa velutina), Zouweboezemgebied, 21 okt. 2025.

Europese hoornaar (Vespa crabro), Zouweboezemgebied, 13 okt. 2025.

 Dinsdag 21 oktober 2025. De najaarstrek van de kraanvogel is begonnen. Vanaf 18 okt. zijn er enkele overtrekkende kraanvogels in de regio gezien (Jaarsveld, 1 ex. op de 18e en Oud-Alblas, 3 ex. op de 19e). Maar ook op de kraanvogeltrektelpost Karstraat Wittem in Zuid-Limburg werden op 18 okt. 2.673 en op 19 okt. 273 kraanvogels gezien. 

Kraanvogel, De Donk, 21 maart 2021.

Dit voorjaar hebben we genoten van de voorjaarstrek van de kraanvogels boven de Vijfheerenlanden. Op vier dagen hebben circa 50 kraanvogels waargenomen, en op drie dagen ze gefotografeerd. Nu kijken we uit naar de najaarstrek van de kraanvogels boven de Alblasserwaard en Vijfheerenlanden. We wachten op de eerste dagen met een oost- zuidoostelijke wind, meestal in de tweede helft van oktober. Op 6 nov. 11.44 uur 3 kraanvogels naar het zuiden over het Zouweboezemgebied.

Drie kraanvogels boven het Zouweboezemgebied, 11.42-11.44 uur, 6 nov. 2025.

20 Kraanvogels boven de Polder Middelbroek, Meerkerk, 09.36 - 09.38 uur, 24 febr. 2025.

Najaarstrek van honderden kraanvogels boven de Alblasserwaard en tientallen boven de Vijfheerenlanden. In de afgelopen jaren werden in de periode oktober-november tijdens de najaarstrek vooral in de Alblasserwaard de volgende kraanvogelwaarnemingen gedaan. :  

Op de kraanvogeltrektelpost in Zuid-Limburg werden in de afgelopen jaren in het najaar de volgende aantallen doortrekkende kraanvogels genoteerd:

Zie de KRAANVOGEL MIGRATIE RADAR    en Dagrecords voor- en najaarstrek kraanvogels, Karstraat, Wittem  

20 Kraanvogels boven de Polder Middelbroek, 09.36 - 09.38 uur, Meerkerk, 24 febr. 2025.

Roodborst, Zouweboezemgebied, 2 okt. 2025.

In vijf stappen naar een stem voor vogels en natuur

Op 29 oktober 2025 stemmen we voor een nieuwe Tweede Kamer. Een belangrijk moment, want samen bepalen we hoe het bestuur van ons land eruit komt te zien voor de komende vier jaar. Veel vogelliefhebbers willen hun stem gebruiken om een positieve impact te hebben op vogels en natuur (tekst; Vogelbescherming Nederland).

De natuur geeft ons alles wat wij mensen nodig hebben. Schoon water, een groene leefomgeving, vruchtbare grond en gezonde lucht om in te ademen. Daarom roept Vogelbescherming Nederland op om te bouwen aan een toekomstig Nederland waarin ruimte is voor natuur, een gezond klimaat en natuur- en diervriendelijke landbouw. Voor de toekomst van mens én natuur.

Ruimte voor natuur: jouw stem telt

Als wij luisteren naar de signalen die vogels afgeven, kunnen we handelen naar wat zij nodig hebben. Maar hoe kom je tot een vogelvriendelijke stem? Wij helpen je graag met deze vijf tips.

1. Raadpleeg een stemwijzer

Er zijn verschillende stemwijzers, zoals Stemwijzer en Kieskompas, die je kunnen helpen om een keuze te maken. De makers hiervan hebben allemaal een verschillende invalshoek gekozen. Om scherp te krijgen wat voor jou de knelpunten zijn, loont het om meerdere varianten in te vullen en de uitslagen te vergelijken. Wil je vogelvriendelijk stemmen? Vink dan aan dat onderwerpen zoals natuur en klimaat hoog op je prioriteitenlijst staan.

Tip: vaak kun je na het invullen ook nog aangeven welke onderwerpen voor jou zwaar wegen.

2. Verdiep je in de partijprogramma’s

Elke partij publiceert voor de verkiezingen een document waarin zij schetsen wat hun ideaalbeeld is van Nederland, en hoe ze deze geschetste situatie willen bereiken. Vogelbescherming heeft van een aantal partijen de programma’s doorgenomen. De meest opvallende zaken die invloed hebben op vogels en natuur hebben we voor jullie op een rijtje gezet. Deze analyse is zeker niet volledig, maar je kunt het goed als startpunt gebruiken voor meer verdieping.

3. Lees en deel ons Manifest

Samen met twaalf Nederlandse natuur- en milieuorganisaties heeft Vogelbescherming een manifest opgesteld: Natuur en klimaat zijn geen bijzaak, maar noodzaak (pdf: 0,8 MB).

Met dit manifest roepen wij de politiek op om nú koers te zetten naar een toekomstbestendig Nederland. Het manifest presenteert tien maatregelen die direct uitvoerbaar zijn.

Voor Vogelbescherming ligt de nadruk op natuurherstel en -bescherming, zodat vogels ongestoord hun gang kunnen gaan. Ook moet de overheid meer investeren in natuur inclusieve landbouw en natuurherstel in het landelijk gebied voor een leefbare toekomst voor soorten als de grutto. Lees en deel dit manifest en roep zo samen met ons politici op om te kiezen voor natuur en vogels.

4. Heb het erover met anderen

Verandering vindt vaak plaats via sociale netwerken. Het helpt enorm om met anderen te praten over de onderwerpen die aan bod komen – of juist niet – tijdens de verkiezingscampagne. Zo leer je wat andere mensen belangrijk vinden en kun jij jouw zorgen over vogels en natuur overbrengen. Blijf altijd met elkaar in gesprek. Het zijn grote thema’s waar we over moeten beslissen. Laten we er samen voor zorgen dat onze natuur in de komende verkiezingen geen bijzaak, maar hoofdzaak wordt.

5. Zet 29 oktober in je agenda

Het beste wat je kunt doen is om daadwerkelijk te gaan stemmen. Zet de verkiezingsdag in je agenda en ga op 29 oktober 2025 naar een stemlokaal om je stem uit te brengen. Je ontvangt via de post een stempas en kandidatenlijst. Neem de stempas en een geldig legitimatiebewijs mee naar het dichtstbijzijnde stemlokaal. Stem op een partij waarvan jij vindt dat ze genoeg aandacht en geld willen besteden aan het beschermen en herstellen van de natuur. 

Persoonlijk ben ik lid voor het leven van de Partij voor de Dieren, ik heb nooit een auto gehad, eet al tientallen jaren geen vlees en ga niet vliegen en verplaats mij per fiets of trein maar ....

"Jij kunt morgen al het verschil maken door bewuster te rijden, minder vlees te eten en minder te vliegen."

Merel, Zouweboezemgebied, 20 okt. 2025.

 Zondag 19 oktober 2025. De meidoorns in het Zouweboezemgebied zijn rood gekleurd door de bessen vanuit de verte te zien en vormen tijdens de najaarstrek een perfect wegrestaurant voor de 'echte Lijsters' onder de lijsterachtigen om even op adem te komen. Vandaag stond volledig in het teken van maar liefst 5 van de 6 soorten 'echte Lijsters' in het Zouweboezemgebied. De zanglijster, merel, koperwiek, kramsvogel en grote lijster.

Vooral de grote aantallen koperwieken die neerstrijken in het Zouweboezemgebied worden regelmatig opgejaagd door wandelaars, sperwer, havik of slechtvalk en daartussen zie je dan een enkele beflijster. Nu nog één van deze aanwezige beflijsters voor de lens zien te krijgen. Vandaag werden ze schitterend gefotografeerd in de regio; Sliedrecht en Culemborg.

Vanaf begin oktober zijn de zanglijster en de merel dagelijks te zien tijdens het wegvliegen uit de dicht bebladerde meidoorns. We konden pas vanaf 16 okt. de zanglijster en vanaf 20 okt. de merel fotograferen. De koperwiek is er sinds maandag 13 oktober en vandaag 19 okt. werden de kramsvogel en de grote lijster voor het eerst gezien. Alle drie lieten zich gelijk fotograferen.

Maar op zo'n heerlijke rustige en zonnige herfstmiddag is het genieten van de overvliegende kleine groepjes roepende kolganzen en een groep van circa 25 buizerd op de najaarstrek.

Sommige meidoorns laten hun bladeren al vallen en zijn rood gekleurd door de bessen, Zouweboezemgebied, 20 okt. 2025.

Zanglijster in zwarte els, Zouweboezemgebied, 19, 16, 17 en 18 okt. 2025.

Merel (man en vrouw) in meidoorn, Zouweboezemgebied, 20 okt. 2025.

Koperwieken in zwarte els, Zouweboezemgebied, 19, 13 en 16 okt. 2025.

Kramsvogel in zwarte els, Zouweboezemgebied, 19 okt. 2025.

Grote lijster in zwarte els, Zouweboezemgebied, 19 okt. 2025.

Beflijsters tijdens de voorjaarstrek, Diefdijk Schoonrewoerd, 13 april 2010.	Vandaag 19 okt. werden ze schitterend gefotografeerd in de regio; Sliedrecht en Culemborg.

Kolganzentrek, in kleine groepjes roepend boven het Zouweboezemgebied, 19 okt. 2025.

Najaarstrek van circa 25 buizerds om 14.57 uur, Zouweboezemgebied, 19 okt. 2025.

Pimpelmezen in meidoorn, Zouweboezemgebied, 20 okt. 2025.

Staartmees, Zouweboezemgebied, 19 okt. 2025.

Roodborst in meidoorn, Zouweboezemgebied, 19 okt. 2025.

VERVOLG: OKTOBER 2025 - 3